The Metaphysical Philosophy of Arthur Schopenhauer with Bernardo Kastrup

https://youtu.be/W_e17mfbX2s

—

Chắc chắn rồi, đây là bản tóm tắt cuộc phỏng vấn giữa Jeffrey Mishlove và Bernardo Kastrup về triết học siêu hình của Arthur Schopenhauer, được trình bày theo cấu trúc bạn yêu cầu:

Mục Tiêu: Khám phá và làm rõ các khía cạnh cốt lõi trong triết học siêu hình (metaphysical philosophy) của Arthur Schopenhauer qua cuộc đối thoại với Bernardo Kastrup, một triết gia đương đại theo trường phái duy tâm (idealistic), đồng thời nhấn mạnh sự liên quan và khả năng giải quyết các vấn đề hiện đại của tư tưởng Schopenhauer.

👴🏻 Giới Thiệu Schopenhauer & Ảnh Hưởng (Introduction to Schopenhauer & Influence)

• Vị trí: Schopenhauer là một trong những triết gia vĩ đại của thế kỷ 19.
• Sự tương đồng của Kastrup: Bernardo Kastrup cảm thấy có sự đồng điệu trí tuệ (intellectual affinity) lớn nhất với Schopenhauer so với bất kỳ triết gia nào khác.
• Bối cảnh lịch sử: Schopenhauer sống trong một thời đại hoàn toàn khác (mất cách đây 150-160 năm), các tác phẩm của ông chủ yếu phản hồi các nhà tư tưởng cùng thời, đặc biệt là Kant (người ông đồng tình ở nhiều điểm) và Hegel (người ông cực kỳ phản đối).
• Phản đối Hegel:
  • Schopenhauer không thích Hegel, cho rằng Hegel kiêu căng (pretentious) và phức tạp hóa vấn đề một cách không cần thiết.
  • Điểm bất đồng chính: Hegel giả định một vũ trụ lý tính (rational universe) và một tâm trí phổ quát có siêu nhận thức (metacognitive), cân nhắc, lý tính (Absolute Ideal).
  • Schopenhauer cho rằng bản chất vũ trụ là Ý Chí (Will) – một lực lượng phi lý trí (non-rational), mù quáng (blind), được thúc đẩy bởi bản năng (instinctive) và cảm xúc/đam mê (emotionally driven, passion driven), không phải lý trí.
  • Bằng chứng của Schopenhauer: Quan sát sự tàn khốc, đau khổ trong tự nhiên (động vật ăn thịt lẫn nhau) -> không thể là sản phẩm của một tâm trí lý tính.

🌍 Ý Chí & Biểu Hiện: Hai Mặt Của Một Thực Tại (Will & Representation: Two Sides of One Reality)

• Không phải hai phạm trù riêng biệt: Kastrup nhấn mạnh rằng theo Schopenhauer, Will (Ý Chí) và Representation (Biểu Hiện) không phải là hai loại thực tại (ontological categories) khác nhau.
  • Chỉ có Ý Chí (Will) là thực tại duy nhất (the Will is all there is).
  • Biểu Hiện (Representation) chỉ là cái Ý Chí trông như thế nào (what the will looks like) từ một góc nhìn nhất định, là diện mạo (appearance) của Ý Chí. Nó không cơ bản như Ý Chí.
• Representation là gì?
  • Đồng nghĩa với nhận thức (perception) thông qua các giác quan: hình ảnh, âm thanh, mùi vị... tất cả các qualia (phẩm tính cảm giác) mà chúng ta cảm nhận trong tâm trí.
• Tiếp cận trực tiếp Ý Chí:
  • Có thể tiếp cận Will trực tiếp mà không cần Representation thông qua nội quan (introspection).
  • Khi trải nghiệm các đam mê nội sinh (endogenous passions) như ham muốn (desire) và sợ hãi (fear), ngay cả trong buồng cách ly giác quan (sensory deprivation chamber), chúng ta đang trực tiếp cảm nhận Will.
  • Những cảm giác/cảm xúc này (feelings) như ham muốn, sợ hãi, dục vọng (lust) cung cấp insight (cái nhìn thấu suốt) về bản chất của Will. -> Từ bên trong, chúng ta chính là Will.
• Cảm xúc (Feelings) = Will: Schopenhauer nói rõ ràng feelings are not representation. Do đó, chúng chỉ có thể là Will.

💡 Sự "Mù Quáng" Của Ý Chí & Phân Biệt Với Vô Thức (The "Blindness" of the Will & Distinction from Unconscious)

• "Blind Will" không có nghĩa là vô thức: Đây là một hiểu lầm kinh điển (classical misinterpretation).
  • Schopenhauer dùng từ "blind" để chỉ Ý Chí mang tính bản năng (instinctive), được thúc đẩy bởi đam mê (passion driven), đối lập với ý chí có tính siêu nhận thức (metacognitive), cân nhắc (deliberate).
• Phân biệt Kinh nghiệm Thuần túy & Siêu Nhận thức (Pure Experience vs. Metacognition):
  • Đây là chìa khóa để hiểu Schopenhauer. Ông sử dụng từ Bewusstsein (consciousness) theo hai nghĩa:
    1. Raw experience (Kinh nghiệm thô): Trải nghiệm trực tiếp, không cần siêu nhận thức. Đây là bản chất của Will trong tự nhiên nói chung.
    2. Metacognitive experience / Meta-consciousness (Kinh nghiệm siêu nhận thức): Khả năng tự phản tư, biết rằng mình biết, nghĩ về suy nghĩ, đánh giá cảm xúc.
  • Chỉ con người mới có năng lực metacognitive deliberation phát triển đầy đủ. Tự nhiên nói chung (động vật, thực vật) có trải nghiệm (experiential) nhưng không có siêu nhận thức (hoặc rất ít).
  • "Nature was blind" = "Nature is not metacognitive". Hiểu sai điều này dẫn đến kết luận sai lầm rằng Will không phải là consciousness và Schopenhauer không phải nhà duy tâm.