Tóm tắt Triết lý của Arthur Schopenhauer

1. Giới thiệu về Schopenhauer 🧑‍🎓

Bối cảnh cuộc đời: Arthur Schopenhauer (1788–1860) sinh ra trong gia đình thương nhân Đức-Hà Lan ở Danzig (nay là Gdansk, Ba Lan). Gia đình di cư đến Hamburg sau khi thành phố bị sáp nhập vào Vương quốc Phổ.
Giáo dục và sở thích: Dù được đào tạo để trở thành thương nhân, Schopenhauer đam mê triết học, âm nhạc, văn học. Ông học y khoa tại Đại học Göttingen, sau chuyển sang triết học tại Berlin và nhận bằng tiến sĩ từ Đại học Jena (1813).
Tính cách và quan điểm: Là người theo chủ nghĩa vô thần (atheism), Schopenhauer từ chối tôn giáo và lý trí (rationality) làm động lực hành động. Ông được mệnh danh là “triết gia của chủ nghĩa bi quan” (pessimism).

Will (Ý chí): Schopenhauer cho rằng một lực lượng bí ẩn, gọi là will, là động lực thúc đẩy mọi hành động của con người, động vật và cả vũ trụ. Đây là will to life (ý chí sống), không thể kiểm soát hoàn toàn, hoạt động vô thức.
Representation (Biểu tượng): Con người chỉ nhận thức được representation của will qua các giác quan, không thể tiếp cận bản chất thật của nó. Will và representation là hai mặt của cùng một thực tại, không tách biệt như phenomena và noumena trong triết học Kant.
Ví dụ minh họa: Tình yêu (love) chỉ là representation của will to life, che giấu thúc đẩy Sinh học để sinh sản (procreation). Con người hành động theo will mà không nhận ra bản chất thật.

Thống nhất vũ trụ: Schopenhauer phủ nhận sự tách biệt giữa con người và vũ trụ. Tất cả đều là biểu hiện của một universal will (ý chí phổ quát), khiến con người không tách rời khỏi thế giới.
Ý thức và bản ngã: Consciousness (ý thức) là phổ quát, nhưng self (bản ngã) chỉ là ảo ảnh (illusion). Bản ngã tạo ra dục vọng (desire), dẫn đến đau khổ (suffering).
Ảnh hưởng từ Phật giáo: Schopenhauer chịu ảnh hưởng từ Upanishads và Phật giáo, đặc biệt khái niệm non-attachment (không bám víu) và negation of the self (phủ định bản ngã) để giảm đau khổ.

Bản chất đau khổ: Cuộc sống bị chi phối bởi blind will (ý chí mù lòa), luôn thôi thúc dục vọng không ngừng (insatiable desire), dẫn đến xung đột với lý trí (rationality), gây ra đau khổ.
Hạnh phúc là ảo ảnh: Hạnh phúc (happiness) chỉ là trạng thái tạm thời khi thỏa mãn dục vọng, nhưng will luôn tạo ra nhu cầu mới, khiến con người không bao giờ thỏa mãn.
Quản lý kỳ vọng: Hiểu được bản chất will giúp con người hạ thấp kỳ vọng, chấp nhận thực tại khắc nghiệt và sống hài lòng hơn.

Nghệ thuật: Nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc (music), giúp con người thoát khỏi will tạm thời, đạt trạng thái non-existence (không tồn tại), tương tự nirvana trong Phật giáo. Âm nhạc là nghệ thuật thuần túy, không bị ràng buộc bởi phenomenal world.
Từ bi (Compassion): Nhận ra universal will trong mọi sinh vật giúp phát triển compassion, vượt qua lăng kính cá nhân về khoái lạc (pleasure) và đau khổ.