PHẦN 2: NƯỚC TRONG TRIẾT LÝ PHƯƠNG ĐÔNG: ĐẠO ỨNG XỬ VÀ THÍCH NGHI VỚI THỜI CUỘC

https://youtu.be/v-xmhX3Ffuw

—

🌊 GIAI ĐOẠN 2: NHƯỢC THẾ (TIẾP THEO - MINH HỌA BẰNG CÁC CỤM TỪ TIẾNG VIỆT ĐẶC TRƯNG)

• Tổng quan: Giai đoạn có chút thế mạnh, có năng lực nhất định, nhưng chưa phải vượt trội. Đây là giai đoạn cần sự học hỏi, trải nghiệm và định vị bản thân.
• Các cấp độ/biểu hiện trong giai đoạn nhược thế (tiếp theo):
  • 3. 🌊 THỦY ĐỂ LAO CHÂM (Đáy bể mò kim)
    • Ý nghĩa: Sau khi đã biết "nước chảy hoa trôi" (hiểu sơ bộ dòng chảy), cần nhìn sâu vào đó để tìm một chỗ cho mình, xem ai cần mình.
    • Hành động:
      • Tìm người cần giá trị của bạn. Nếu không ai trong công việc, kinh doanh cần, thì tìm một người cần sự phục vụ, ngoan ngoãn, thậm chí "ngu xuẩn" của bạn.
      • Trải nghiệm cá nhân của diễn giả:
        • Mong muốn cưới được người có điều kiện kinh tế để không chết đói, có chỗ ở. Tự nhận mình tầm thường, giáo viên hạng bét, điểm học kỳ tốt hơn người khác một chút. Tán tỉnh cô gái nhà nghèo nhưng gia đình chu cấp 5 triệu/tháng cũng không thành. -> "Tuổi trẻ cay đắng".
        • Xin việc ở công ty viết: Bằng cấp (giảng viên) không quan trọng. Bị chê "ngu" khi biên tập văn bản (ví dụ: cụm "hoàn toàn chính xác" bị sửa thành "chính xác").
        • Vì nghèo nàn và hèn hạ (poverty and servility), diễn giả chạy theo người biên tập, xin cơ hội học hỏi, thừa nhận mình "ngu thật". -> Được nhận.
        • Chấp nhận bị "hành hạ", nhưng trân trọng người dạy mình.
        • Tự học bằng cách đến sớm, đọc bản thảo đã sửa của người biên tập. Làm vậy suốt 1 năm.
        • Khi bắt đầu khá lên, tìm được lỗi của người biên tập. Bị đuổi việc với lý do "không có tư chất".
        • Quyết tâm "mình là cây kim dưới đáy biển", quên thế mạnh, xin học tiếp.
        • Cuối cùng thành tài, lương lên 4 triệu (xúc động vì nghèo quen rồi).
    • Bài học: Phải cúi xuống, chấp nhận mình là "cây kim" để học hỏi.
  • 4. ⛰️ THIÊN SƠN VẠN THỦY (Nghìn núi muôn sông / Trải qua muôn vàn)
    • Ý nghĩa: Phải trải qua rất nhiều sự học tập, gặp gỡ nhiều người, nhiều thử thách.
    • Thái độ: Ai dạy gì hay đều học, ai nói gì tốt, có ích cho công việc đều học.
    • Tư duy đề xuất: Thực dụng và tích cực (pragmatic and positive).
      • Làm lợi cho người khác trước khi làm lợi cho mình (như Đức Thích Ca: Lợi kỷ lợi tha - lợi mình, lợi người).
    • Mục tiêu ở giai đoạn nhược thế: Cần người khác cần bạn. Mức độ người ta cần bạn = mức độ người ta trả cho bạn = mức độ bạn sống tự tin.
    • Khó khăn: Ai cũng sợ khổ, tìm cửa dễ thở. Nhưng "không có cuộc đời trôi chảy đâu".
      • Ví dụ: Anh Vượng (VinGroup) trước khi thành công ở Việt Nam cũng "nhỏ nhiều máu" ở Ukraina (luôn sợ chết, sợ bắt cóc).
      • Những người thành công trong sách của Tạ Duy Anh đều trải qua máu mồ hôi nước mắt, bị dày vò, chà đạp (ví dụ: anh Tuyển ở Quảng Ninh).
    • Kết luận: Ai cũng phải chịu dày vò (torment, ordeal) mới có tương lai tốt. Nếu không, hiện tại tốt cũng không bền.
  • 5. 🏞️ PHÓ CHI LƯU THỦY (Thuận theo dòng chảy / Cho nước chảy xuôi)
    • Ý nghĩa: Sau khi đã "thành tài" (mastered the skills) qua thiên sơn vạn thủy, tìm được công ty, tập thể mình muốn, biết mình giỏi gì, có ích gì, phát huy điều đó.
    • Cảm giác: Đời rất xuôi, rất thuận, rất vui. Công việc tốt, làm được nghề.
    • Ví dụ: Làm trưởng phòng Marketing dù công ty chỉ có một mình mình cũng là phó chi lưu thủy.
    • Điều kiện: Phải chấp nhận trải qua thiên sơn vạn thủy mới đến được giai đoạn này.
  • 6.💧 BỐI THỦY GIA TÂN / BÔI THỦY SA TÂN (Múc nước đổ lên cát mới / Biết rõ mấu chốt)
    • (Chú thích: "Gia tân" hay "Sa tân" có thể là biến thể hoặc lỗi phiên âm, nhưng ý nghĩa chung là sự tinh thông, biết rõ.)
    • Ý nghĩa: Làm việc gì cũng biết mấu chốt (crux, key point) ở đâu, tiết kiệm sức lực tối đa.
    • Ví dụ:
      • Kế toán viên giỏi: Mọi người trong doanh nghiệp ngưỡng mộ.
      • Marketing: Biết viết bài nào cho khách hàng nào, trả lời mail thế nào để có thiện cảm, mua thêm hàng.
      • Đời sống: Biết nói gì với ai để mọi chuyện an lành, người ta vui, thích, không ghét.
    • Hệ quả: Trở thành người từng trải, "kinh khủng lắm đó".
  • 7. ✨ THANH TRẦN TRỌNG THỦY (Hạt bụi trong giữa dòng nước đục)
    • Ý nghĩa gốc (theo diễn giả): Trong bãi nước đục, hai hạt (bụi) không bị (dính vào nhau).
    • Diễn giải: Giữa dòng đời đục ngầu, bạn vẫn là một hạt bụi sạch. Làm cho người ta cảm giác bạn là người tốt, đáng tôn trọng.
    • Cảnh giới cao nhất của nhược thế: Khi bạn không bằng người ta về nhiều mặt (ngoại hình, tiền bạc, quan hệ, bằng cấp), nhưng ai gặp cũng phải tôn trọng.
    • Mục đích sống: Sống một đời để ai gặp mình cũng phải tôn trọng.
    • ⚠️ Cảnh báo: Nếu chỉ dừng ở việc "muốn mọi người tôn trọng", sẽ mãi ở nhược thế, không thành "nhân vật lớn" (nhân vật lớn ở tuyến trên – ưu thế).
    • Nhưng, đạt được điều này cũng đủ để "thị uy cuộc đời", tác động đến người khác.

👑 GIAI ĐOẠN 3: ƯU THẾ (THẾ GIỚI THƯỢNG LƯU - MINH HỌA BẰNG CÁC CỤM TỪ TIẾNG VIỆT ĐẶC TRƯNG)

• Tổng quan: Mức thượng lưu của xã hội, có nhiều lợi thế (sinh ra ở vạch đích, xinh đẹp, gia thế tốt).
• Các cấp độ/biểu hiện trong giai đoạn ưu thế:
  • 1. 🙏 ẨM THỦY TƯ NGUYÊN (Uống nước nhớ nguồn)
    • Đối tượng áp dụng thực sự: Những người có ưu thế.
      • Người thất thế, nhược thế ("hạt bụi sạch giữa dòng đời đục") chỉ "trôi ra biển", khó quay lại nguồn.
    • Ý nghĩa cho người ưu thế:
      • Nguồn của họ tốt (gia đình chuẩn mực, uy tín, trung lưu, giàu có, bản thân đẹp đẽ, có điều kiện học hành từ nhỏ).
      • Phải trân trọng xuất phát điểm, giá trị gia đình, sao chép, phát huy nó để con đường đi dài lâu.
      • Ví dụ: Bạn bè diễn giả được học tiếng Anh từ nhỏ (thế hệ 8x, học phí 150k/buổi so với 15k/buổi của diễn giả).
      • Ông em của diễn giả: Nhà rất giàu (hơn cả nhà anh Vượng), không cần cố gắng nhiều, có đầy nhà Hà Nội, nhưng luôn tôn trọng bố và giá trị gia đình.
    • Với người bình thường: Việc "nhớ nguồn" (tổ tiên, khấn bái) có thể mang lại sự nhẹ lòng, nhưng với người giàu, thành công, đó là chuyện "đương nhiên".
    • Thực tế đóng góp:
      • Người nghèo khó đóng góp lớn cho việc chung (ví dụ: xây nhà thờ tổ 30 tỷ, khó ai góp 100 triệu hay 5 triệu).
      • Diễn giả áp dụng công thức phương Tây: 10% thu nhập cho Chúa/điều cao thượng, 10% giữ lại, 80% đầu tư chi tiêu.
  • 2. ☁️ LƯU THỦY HÀNH VÂN (Nước chảy mây trôi)
    • Ý nghĩa: Cuộc đời không cần tham, không cần gì nhiều, đi con đường vui vẻ, đến đâu tốt đến đó.
    • Điều kiện:
      • Có tiền, muốn học lớp nào cũng được.
      • Con cái không cần học quá tốt vẫn vào được trường tốt, không cần học giỏi vẫn vào đại học, thậm chí không cần bằng đại học.
    • Người đã ẩm thủy tư nguyên:
      • Được ăn học tử tế, trường chuyên lớp chọn, đi đúng con đường.
      • Trích dẫn từ nghiên cứu giáo dục của Pháp: "Giáo dục chính là sự phân tầng xã hội, phân tầng giai cấp." (Có nhiều tiền hơn -> học trường tốt hơn, thầy giỏi hơn).
      • Qua sông phải bắc cầu kiều... Muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy/phải xây một cái cây cầu.
      • Diễn giả ước mơ cho con học trường tốt (3 triệu/tháng đã khủng hoảng, người khác cho con học 10-15 triệu/tháng, học tiếng Anh từ bé).
    • Kết quả của lưu thủy hành vân: Đến đâu gặp chuyện xuôi thuận, "có mây trên đầu che nắng", không áp lực.
  • 3. 🦟 TINH ĐÌNH ĐIỂM THỦY (Chuồn chuồn đậu/chấm nước)
    • Ý nghĩa: Chọn ra thế mạnh của mình, tiếp xúc nhẹ nhàng, tìm hiểu để tìm ra chỗ ưu thế có thể đạt được hoặc phát triển.
    • Hành động "dễ nữa" sau khi đã "nước chảy mây trôi".
  • 4. 🤝 BÌNH THỦY TƯƠNG PHÙNG/GIAO (Bèo nước gặp nhau)
  • 5. 🏆 DƯƠNG CHI CAM LỘ / DƯƠNG CHI TINH THỦY (Nước cành dương / Một cốc nước nói lên địa vị)
  • 6. 🏔️ CAO SƠN LƯU THỦY (Núi cao nước chảy / Tri âm tri kỷ)
  • 7. 💎 TÍCH THỦY XUYÊN THẠCH (Nước chảy đá mòn / Kiên trì sẽ thành công)

📝 DIỄN GIẢI THÊM VỀ BA TƯ THẾ: THẤT THẾ, NHƯỢC THẾ, ƯU THẾ

• 📉 THẤT THẾ (Suối nhỏ, ao bèo, sương bay buổi sớm)
• ⚖️ NHƯỢC THẾ (Hồ lớn, kênh sâu, cả ngày mờ mịt)
• 👑 ƯU THẾ