PHẦN 1: NƯỚC TRONG TRIẾT LÝ PHƯƠNG ĐÔNG: ĐẠO ỨNG XỬ VÀ THÍCH NGHI VỚI THỜI CUỘC
https://youtu.be/cOUDwlVhINU
Học liệu_Buổi Chia sẻ_Nước trong triết lý phương Đông Đạo ứng xử và thích nghi với thời cuộc.pdf
Nuoc_.docx
Tóm tắt_____
—
🌊 LỜI MỞ ĐẦU: BA LÝ DO CHO BUỔI CHIA SẺ
Diễn giả giới thiệu buổi nói chuyện như một buổi chia sẻ chân thành, xuất phát từ ba sự kiện/trải nghiệm chính trong cuộc đời và công việc của mình.
📌 SỰ KIỆN 1: THẤU HIỂU SỰ LẠC LỐI CỦA CÁC CHỦ DOANH NGHIỆP VÀ BA NGUYÊN TẮC VỮNG VÀNG
- Bối cảnh: Trong mùa dịch, diễn giả thực hiện các buổi coaching trực tiếp 1-1 với nhiều chủ doanh nghiệp.
- Phát hiện cốt lõi:
- Nhiều chủ doanh nghiệp, dù bề ngoài mạnh mẽ, quyết đoán và thành công (ra quyết định hàng ngày, quản lý nhân sự, tạo ra lợi nhuận), bên trong lại cảm thấy lạc lối trong cuộc sống và các mối quan hệ.
- Họ có thể rất quyết liệt trong kinh doanh nhưng lại không biết mình là ai trong các khía cạnh khác của cuộc đời.
- 🔑 Ba nguyên tắc giúp một người (đặc biệt là người kinh doanh) không lạc lối:
- 🌟 NGUYÊN TẮC 1: BIẾT RÕ GIÁ TRỊ BẢN THÂN
- Thực trạng phổ biến: Đây là lời khuyên thường thấy trong sách self-help, nhưng thực tế ít ai xác định rõ giá trị của mình.
- Sự nhầm lẫn giữa thế mạnh và giá trị:
- Nhiều người nhầm lẫn thế mạnh (ví dụ: học nước ngoài về, giỏi chuyên môn như tiếng Nhật, quen biết rộng, giàu có, có hậu thuẫn gia đình, giỏi kinh doanh nhìn ra cơ hội) với giá trị cốt lõi.
- Thế mạnh là vô thường (vô thường): Có thể mất đi. Những gì từng tự hào sau 3 năm có thể không còn là niềm tự hào nữa (quan điểm tâm lý học).
- Ví dụ: Mua xe Mercedes, nhà Vinhomes, thăng chức. Cảm giác "trên đà", tự tin, thông minh chỉ là tạm thời.
- Đà tâm lý: Thiên tài có đà 10-15 năm, người thành công có đà 3 năm, người bình thường có đà 1 năm, học sinh giỏi có đà <1 tháng với một thành tích cụ thể.
- Người thất thế (không có ưu thế xã hội) cảm giác ưu thế chỉ kéo dài <1 tuần.
- Xác định giá trị thực:
- Giá trị là nền tảng của thế mạnh, được chứng kiến qua thành quả.
- Giá trị thực dụng: Là giá trị có thể quy đổi ra giá cả (value convertible to price) – tức là mức xã hội sẵn sàng trả cho bạn.
- Tháp giá trị xã hội của một con người (3 cấp độ):
- Kỹ năng xã hội (social skills): Những kỹ năng cơ bản có thể kiếm ra tiền (ví dụ: khả năng lắng nghe giúp có nhiều người muốn trò chuyện, có thể tư vấn).
- Chuyên môn (expertise): Lĩnh vực bạn giỏi, người khác phải thuê bạn.
- Tài năng (talent): Điều bạn ưu việt hơn hẳn, không ai thay thế được, người ta phải trả giá rất cao để có được.
- Hệ quả của việc không biết/không vững giá trị:
- Dễ lạc lối, dù đã xác định được giá trị vẫn có thể trượt khỏi nó.
- Con người chỉ cảm thấy "ổn" khi thường xuyên sử dụng dịch vụ giải trí (xem phim, ca nhạc, có khán giả tán thưởng) – đây là cơ chế giúp xã hội thanh bình.
- Ngoài những lúc đó, cuộc sống thường có cảm giác "dang dở" (dang dở), niềm vui ngắn ngủi, nỗi buồn kéo dài (như Đức Phật nói về "cảm hạnh").
- Ví dụ về người đẹp: Người đẹp vẫn đi làm đẹp không chỉ để duy trì nhan sắc mà để duy trì cảm giác ưu thế, giá trị, cần sự tôn vinh liên tục.
- 🛡️ NGUYÊN TẮC 2: KHÔNG BAO GIỜ HẠ GIÁ BẢN THÂN
- Ý nghĩa: Khi đã biết giá trị của mình (đặc biệt là những giá trị cốt lõi, chuyên môn), tuyệt đối không để người khác hạ thấp hay phủ nhận nó.
- Ví dụ: Nếu bạn là bác sĩ giỏi, người ta có thể chê bạn không biết địa lý, nhưng không được phép chê bai chuyên môn y khoa của bạn. Bạn không được tự nhận mình "ngu" trong lĩnh vực giá trị của mình.
- Mục đích tâm lý:
- Không phải để cố chấp, bảo thủ.
- Mà là để bảo vệ "trái tim" (bản ngã, cốt lõi) của chính mình.
- Xây dựng một "bức tường" (psychological boundary) để không ai xâm phạm, chà đạp.
- Giúp duy trì sự tự tin và niềm vui.
- Cho dù vị trí của bạn là rửa bát, trong việc rửa bát không ai được sỉ nhục bạn.
- 📈 NGUYÊN TẮC 3: LUÔN TÌM CÁCH NÂNG CAO GIÁ TRỊ BẢN THÂN
- Quan niệm: Xem cuộc đời/bản thân như một sản phẩm hoặc dịch vụ.
- Chiến lược:
- Biết rõ giá trị sản phẩm (bản thân).
- Không bao giờ hạ giá sản phẩm (không discount giá trị bản thân).
- Tìm cách bán sản phẩm ở nơi người ta mua với giá cao nhất (tìm cộng đồng, môi trường công nhận và đánh giá cao giá trị của bạn).
- Thực tế: Các chủ doanh nghiệp ban đầu khó hiểu, nhưng sau 1 năm họ dần thấm thía.
- Cảm giác chung: Kể cả khi thành công, nhiều người vẫn cảm thấy một sự "đè nén" (oppression, heaviness) trong tim, cảm giác hụt hơi.
- Diễn giả chia sẻ cảm giác không tự tin, áp lực trước mỗi buổi dạy, thở phào khi kết thúc.
- "Hội chứng thứ hai" (Monday blues): Cảm giác nặng nề khi cuối tuần sắp hết và thứ Hai sắp đến.
- Áp lực phải "chứng tỏ" (prove oneself) với người khác gây ra sự nặng nề.
- Sự tổn thương khi không được công nhận (ví dụ: chào nhân viên mà không được đáp lại) cho thấy con người cần sự thừa nhận của người khác, dễ làm mất phương hướng.
- Kết luận nhỏ: Ba nguyên tắc trên chỉ là biện pháp tạm thời, căn bản con người vẫn dễ mất phương hướng.
💔 SỰ KIỆN 2: NỖI ÁM ẢNH TỪ SỰ BẤT LỰC TRƯỚC NỖI ĐAU CỦA NGƯỜI KHÁC
- Bối cảnh: Diễn giả gặp một học viên nữ (sinh năm 1987) tham gia các lớp học online về marketing của mình.
- Hoàn cảnh của học viên:
- Gia đình gặp khó khăn, chồng mất hết động lực sống do nợ nần chồng chất từ việc kinh doanh (nhập hàng sau mỗi buổi học).
- Nợ quá nhiều khiến những khoản thu nhập nhỏ hàng ngày trở nên vô nghĩa.
- Cô gái tuyệt vọng, cầu xin diễn giả giúp đỡ chồng.