Ken Wilber - Multiple Epistemologies and the Developmental View
https://integrallife.com/integral-epistemology/
https://youtu.be/u2iurqaVlNI
—
Tóm tắt Multiple Epistemologies and the Developmental View - Ken Wilber 🧠
1. Tổng quan về Epistemology và Ontology 🌐
Epistemology nghiên cứu cách chúng ta biết (how we know), trong khi ontology xem xét bản chất của thực tại (what is known). Integral theory tích hợp các cách tiếp cận để giải quyết các tranh luận triết học.
- Định nghĩa Epistemology: Lĩnh vực triết học tập trung vào theory of knowledge, xác định cách chúng ta đạt được truth qua methods và evidence.
- Định nghĩa Ontology: Nghiên cứu nature of being, xác định các objects hoặc realities tồn tại, bao gồm cả subjective và objective realms.
- Mối quan hệ: Epistemology (knower, method) và ontology (known) tương tác chặt chẽ; integral theory xem chúng là hai mặt của wholeness.
- Thách thức triết học: Các trường phái triết học thường chia rẽ, ưu tiên subjective hoặc objective truths, bỏ qua developmental context.
- Integral Approach: Sử dụng AQAL framework để tích hợp multiple epistemologies, công nhận vai trò của levels of consciousness trong việc định hình truth.
2. Correspondence vs. Coherence Theories 📏
Correspondence theories và coherence theories là hai cách tiếp cận chính trong epistemology, tranh luận về cách xác minh truth. Integral theory hòa giải chúng bằng khái niệm holons.
- Correspondence Theory: Truth được xác minh khi một phát biểu (statement) khớp với thực tại (it’s raining khớp với mưa ngoài trời).
- Coherence Theory: Truth dựa trên sự logical coherence của một hệ thống các phát biểu, như trong triết học duy tâm của Hegel.
- Thách thức Correspondence: Khó duy trì khi nhiều truths phụ thuộc lẫn nhau, không thể kiểm chứng độc lập với external reality.